Anh bạn người Nhật, sau khi đọc bài viết nói về một người có thể dành cả đời làm một việc để có thể đạt cấp độ Nghệ Nhân, và có đề cập tới Jiro Ono – Nghệ nhân Sushi Nhật Bản hiện tại vẫn đang làm công việc mà hơn 60 năm nay ông ấy vẫn làm, thì có nhắn cho mình:
⁃ Cậu đã xem phim tài liệu “Jiro Dreams of Sushi” chưa?
⁃ Tiếng Nhật có từ miêu tả những thứ cậu viết: Đó là Shokunin.
“Jiro Dream of Sushi” là một bộ phim tài liệu, đạo diễn bởi David Gelb, sản xuất năm 2011. Với thời lượng 102 phút, nhưng truyền tải khá rõ nét và cuốn hút về Ono Jiro, công việc của ông và lồng ghép nội dung về Sushi Shokunin – Nghệ nhân sushi. Với những ai yêu ẩm thực, đây là một 102 phút đáng để bỏ ra và xem.

Shokunin đơn giản là những người làm đi làm lại một công việc, chú ý đến từng chi tiết nhỏ nhất, luôn đặt mục tiêu lần sau sẽ phải tốt hơn. Đúng với câu nói: “Không có sản phẩm tốt nhất, chỉ có sản phẩm tốt hơn”. Dù sự thay đổi, cải tiến chỉ là một chút nhỏ, nhưng nếu cải tiến liên tục, phấn đấu trong thời gian tính bằng năm, thập kỷ, nửa thế kỷ thì sự khác biệt và hoàn thiện tạo ra là rất to lớn. Dù việc đó có thể chỉ là những việc nhỏ nhất, đơn giản nhất. Tại nhà hàng của Ono Jiro, chỉ phục vụ Sushi, nhưng sau khi đạt danh hiệu 3 sao Michellin, mọi người đến ăn thử và đều phải thốt lên rằng, tại sao món ăn đơn giản như sushi, lại có sự sâu sắc về vị đến vậy.
Shokunin cũng được coi là một Perfectionist – Người theo chủ nghĩa hoàn hảo. Với Ono Jiro nói riêng, vừa là đầu bếp, cũng được coi là nghệ nhân thì định nghĩa về “Perfectionist” của ông ấy gồm 5 yếu tố:
1. Luôn nghiêm túc trong công việc
2. Luôn khát khao để cải thiện, không bao giờ hài lòng với kết quả của mình, luôn làm sao để nghĩ rằng mình có thể làm tốt hơn
3. Sạch sẽ, ngăn nắp
4. Khắt khe với công việc của mình, và những người xung quanh mình, làm cho mình
Yếu tố thứ 5, bao trùm lên 4 yếu tố còn lại, đó là Passion – Đam mê. Có 5 yếu tố đó tạo nên Perfectionist, và với thời gian đủ lâu, cả một đời người, thì sẽ tạo thành Shokunin – Nghệ nhân.
Một quote trong bộ phim từ chính Jiro mà mình rất thích:
“Once you decide on your occupation, you must immerse yourself in your work. You have to fall in love with your work. Never complaint about your job. You must dedicate your life to mastering your skills. That’s the secret to success. And is the key to being regarded honorably.”

Trong phim, những nhân viên tập sự sẽ được Jiro dạy nghề miễn phí, nhưng 10 năm đầu, chỉ được vắt khăn nóng, mổ cá. Sau 10 năm mới bắt đầu được nấu món trứng – Tamago. Cũng có thể, do sự phát triển nhanh của thời đại, nên sự vội vã trong việc phải thành công, áp lực phải có thành tựu sớm cũng làm cho càng ngày càng ít người dành đủ thời gian tôi luyện, lăn lộn và gắn bó nhiều năm với nghề của mỗi người, do vậy cũng sẽ ít Nghệ nhân. Tuy nhiên, hãy cứ yêu công việc mình làm hàng ngày đi đã.
“Tinh thần ngày Quốc tế Lao Động 1/5 bất diệt”.
One thought