Master

Mỗi một nghề, để thông thạo, đạt đến trình độ master, một người cần phải có ít nhất 40,000 giờ làm nghề nghiêm túc. Tính ra, nếu trung bình 1 ngày dành 10 tiếng liên tục, thì 1 master cần đến 10 năm làm việc chăm chỉ, tích luỹ kinh nghiệm, và không ngừng nâng cao chuyên môn thì mới được gọi là rành hay thạo nghề.
Để đạt cấp chuyên gia thì chắc phải dành đến 20 năm, và để được gọi là nghệ nhân, thì thời gian có thể tính bằng cả đời người.
Nếu ai đã từng xem bộ phim về chú chuột có khả năng nấu bếp – Ratatouille (2007), có nhân vật Anton Ego – Nhà phê bình ẩm thực nổi tiếng là khó tính, nhưng khả năng cảm nhận ẩm thực, đánh giá trình độ và viết phê bình là rất cao. Có một đoạn thoại, Anton nói rằng:”Not everyone can become a great artist, but a great artist can come from anywhere.” Tạm dịch, không phải ai cũng có thể trở thành một nghệ sĩ (nhân) vĩ đại, nhưng một nghệ sĩ (nhân) có thể đến từ bất kỳ đâu.

Những người có khả năng, tài năng thiên bẩm cho một lĩnh vực, 1 nghề nào đó, thường rất hiếm, triệu người may ra có 1. Nhưng tài năng có lẽ chỉ là 20% khởi đầu, 80% còn lại phải do rèn luyện mà thành. Mà tôi tin, bất kỳ 1 kỹ năng nào, nếu dành đủ thời gian để tôi luyện và đủ khát khao, ai cũng có thể đạt được cho riêng mình.
Như ở Nhật, có những người làm những công việc thật sự là đơn giản, đơn giản hết mức, nhưng họ làm đi làm lại công việc đó trong suốt 40-50 năm và đạt tới mức “nghệ nhân” của lĩnh vực, nghề, công việc mà họ làm. Ví dụ Jiro Ono, nghệ nhân 94 tuổi làm sushi hơn 80 năm có 1 Nhà hàng sushi ở Tokyo với booking luôn kín tới tận 6 tháng sau. Dịp Nguyên Tổng thống Obama sang thăm Nhật, chắc phải nhờ Nguyên Thủ tướng Nhật Abe sắp xếp, mới được thưởng thức.

Tôi nhớ những ngày đầu bén duyên với ngành F&B, khi ăn thì chỉ biết là ăn mà thôi. Có thấy ngon, nhưng cũng không biết là vì sao. Như ăn một miếng thịt nướng, nhai 1 miếng to, thấy ngon, nên ăn miếng nữa. Sau, bắt đầu học cách phân biệt độ ngon dựa trên hạng thịt, nếu là thịt bò thì là phần nào của con bò, nhìn màu sắc, tỷ lệ vân mỡ giắt trong miếng thịt, đánh giá độ tươi, độ đàn hồi khi ấn ngón tay vào miếng thịt. Rồi cảm nhận qua tất cả các giác quan: ngửi mùi biết được có ngon hay không, mắt nhìn cũng có thể đoán món có làm đúng hay không dựa vào màu sắc, nghe tiếng xèo xèo, nghe tiếng dao cứa vào miếng thịt, cũng đoán được nó ngậy như thế nào, đưa lên miệng nếm thì biết được vì sao ngon hay dở…Ăn cũng là một nghề, cũng phải dành thời gian và công sức, cũng phải tìm hiểu và có occupational hazzard – rủi ro nghề nghiệp như lên cân mà vẫn phải ăn 😅.
Mới 12 năm, tạm coi là mới biết ăn.